Yayoi Kusama: Οι χρωματιστές τελείες

Ζει μία ζωή που γυρίζει συχνά από τη λογική στην παράνοια, όμως αποδεικνύει με αντρίκειο θάρρος πως η μάχη με τους δαίμονες δεν μπορεί να είναι απλώς μαύρη.

Υπάρχει ένας αστικός μύθος που θέλει τα μεγάλα ονόματα της καλλιτεχνικής σκηνής να κρύβουν μια προσωπική ιστορία, ενίοτε πλούσια σε ψυχώσεις και σύνδρομα. Όσο κι αν μια τέτοια διαπίστωση αποτελεί cliché είναι αληθινή. Στην περίπτωση της κορυφαίας εικαστικού Υayoi Kusama τριανταπέντε χρόνια εγκλεισμού σε ψυχιατρείο και τρεις διαδοχικές αναδρομικές εκθέσεις σε σπουδαία μουσεία της Γαλλίας, όπως για παράδειγμα το Pompidou, της Νέας Υόρκης, όπως το Whitney και τώρα του Λονδίνου, στο μουσείο Tate Modern, επιβεβαιώνουν πως η αξία την τέχνης είναι -ως οφείλει- εντελώς απαλλαγμένη από την προσωπικότητα του δημιουργού.
Η Kusama έγινε άμεσα αναγνωρίσιμη από την εμμονή της στα φανταχτερά dots, την πολιτικοποιημένη τέχνη που παρήγαγε στη δεκαετία του 1960, την έντονη επιρροή που άσκησε στους μεγαλύτερους εκπροσώπους της pop art, όπως ο Andy Warhol και την προσήλωσή της στο ‘Happening’. Στα 55 της χρόνια αποφάσισε μόνη της τον εγκλεισμό της σε ψυχιατρείο της Ιαπωνίας, όπου παραμένει μέχρι και σήμερα, όμως ποτέ δεν σταμάτησε να παράγει τέχνη. Η προσωπική της ιστορία έχει ιδιαίτερη σημασία, προκειμένου να μπορέσει κανείς να εισβάλλει στο καλλιτεχνικό της σύμπαν, αφού η ζωή και η τέχνη της σημαδεύονται από το φύλο, την καταγωγή και την αρρώστια της. H Kusama ήταν μια γυναίκα στον (ακόμα) ανδροκρατούμενο χώρο της τέχνης, μια Γιαπωνέζα στη Δυτικοκρατούμενη κουλτούρα, και φυσικά εξαιρετικά εύθραυστη εξαιτίας των ψυχώσεων που τη βασανίζουν σε όλη της τη ζωή. Η εμμονή με τις χρωματιστές τελείες και τους καθρέφτες αντανακλά την ανάγκη της να εκφραστεί, να επικοινωνήσει το μήνυμά της στο θεατή, να παλέψει για τη θέση της σ’ έναν κόσμο που μοιάζει αφιλόξενος. Και όπως φαίνεται τα κατάφερε, τα έργα της την ανέδειξαν σε μια από τις πιο ακριβοπληρωμένες εικαστικούς του πλανήτη και η ίδια σήμερα διανύει την ένατη δεκαετία της ζωής της.

Το έργο της Yayoi Kusama θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν οι επισκέπτες της Τate Modern στο Λονδίνο, στην αναδρομική έκθεση που θα διαρκέσει μέχρι τις 5 Ιουλίου. Ενώ μέσα στην άνοιξη αναμένεται να κυκλοφορήσει και η νέα limited σειρά του οίκου Louis Vuitton, με ρούχα, αξεσουάρ και κοσμήματα που φέρουν την υπογραφή της.

Βεατρίκη Θεοδωράτου